BNP Paribas bank logo

BNP Paribas

0%
Klimaatverandering
49
%
Bekijk Details
Beleid

Het klimaatbeleid van BNP Paribas gaat er licht op vooruit, maar blijft onvoldoende. De bank richt haar klimaatbeleid op projecten in plaats van op hele bedrijven. Hoewel BNP geen rechtstreeks financiering meer verstrekt voor de meest vervuilende projecten van een bedrijf, bestaat het risico dat het geld dat het bedrijf elders ontvangt, alsnog wordt ingezet voor dergelijke activiteiten. BNP Paribas zou een hogere score kunnen behalen als ze haar beleid uitbreidt naar bedrijfsniveau.

BNP stelt wel bepaalde voorwaarden. Zo gaat de bank niet (meer) in zee met bedrijven die olie of gas ontginnen uit schalievelden, teerzanden of oliebronnen in de buurt van de noordpool. Daar is ontginning extra schadelijk voor het milieu en de lokale bevolking. Desalniettemin blijft de bank investeren in bedrijven die steenkool en conventionele olie en gas ontginnen of produceren. Dat is een enorme tekortkoming in haar beleid.

BNP Paribas zet wel een stap in de goede richting door de uitstoot van de bedrijven die ze financiert openbaar te maken. De bank deed wel niet uit zichzelf, maar werd daartoe gedwongen door nieuwe Franse wetgeving over transparantie in de financiële sector.

Praktijk

Uit ons recentste onderzoek, ‘Belgisch geld voor nieuwe fossiele infrastructuur’ (2023), blijkt dat BNP bijna 9 miljard euro heeft gefinancierd aan bedrijven die fossiele infrastructuur uitbreiden. Zelfs als ze deze specifieke projecten niet rechtstreeks financiert, verstrekt ze wel financiering aan de bedrijven zelf.

In 2023 klaagden drie Franse NGO’s de bank aan wegens haar schadelijke of vervuilende investeringen. Volgens de NGO’s is BNP Paribas de grootste financier in Europa van de fossiele industrie, en maar liefst de vierde grootste wereldwijd. Volgens l’Affaire BNP Paribas zouden “Klimaatbommen niet bestaan als er geen banken waren om ze te financieren”.

Onderzoek door ShareAction (februari 2022) toonde aan dat BNP Paribas bedrijven financiert die nieuwe olie- en gasvelden ontwikkelen. Deze financiering is sinds 2016 zelfs toegenomen. Het Internationaal Energieagentschap maakte nochtans zeer duidelijk dat dergelijke nieuwe ontginningen tegen eind vorig jaar volledig stopgezet hadden moeten worden. Alleen op die manier kunnen we tegen 2050 een netto nuluitstoot bereiken en de klimaatopwarming tot 1,5 °C beperken.

In het jaarlijkse ‘Banking on Climate Chaos’ rapport komt BNP Paribas telkens naar voren als een belangrijke financier van fossiele energie. Elk jaar pompt de bank miljarden in fossiele brandstoffen. Op zes jaar tijd (2016-2022) liep haar financiering op tot meer dan 165,9 miljard dollar.

Biodiversiteit
48
%
Bekijk Details
Beleid

BNP scoort, net als in de vorige analyse, onvoldoende op vlak van biodiversiteit.

De grootste verandering sinds de laatste analyse is dat de bank een biodiversiteitsvoetafdruk publiceert, zij het alleen voor het departement vermogensbeheer. De bankactiviteiten van BNP worden hier niet in weerspiegeld.

Het grootste deel van haar score behaalt ze doordat ze de Equator Principles volgt. Hierdoor stelt de bank bepaalde eisen als ze specifieke projecten financiert. Zo eist BNP bijvoorbeeld dat projecten geen negatieve impact mogen hebben op bedreigde diersoorten. Deze eisen zijn echter niet van toepassing op het overgrote merendeel van de activiteiten die BNP Paribas financiert.

BNP heeft verder zeer weinig beleid omtrent biodiversiteit. Volgens de bank zelf neemt ze maatregelen om schade aan biodiversiteit te voorkomen. Zo overweegt ze het risico op ontbossing en het uitsterven van diersoorten bij haar investeringsbeslissingen. Het blijft echter onduidelijk hoe ze dat precies doet en welke specifieke voorwaarden bedrijven moeten naleven.

Praktijk

FairFin toonde in oktober 2021 aan dat BNP Paribas grootschalig investeert in de distributie van wegwerpplastic. De bank investeerde voor meer dan 28 miljard euro in enkele van de grootste gebruikers van wegwerpplastic, zoals Coca-Cola en Unilever.

In april 2021 publiceerde FairFin een rapport waaruit bleek dat BNP Paribas voor meer dan 10 miljard euro financiering gaf aan multinationals in de cacaosector. Grootschalige ontbossing van beschermde oerwouden is al decennialang een bekend probleem in de toeleveringsketens van cacaogiganten als Mondelez en Barry Callebaut. Toch worden beiden door BNP Paribas gefinancierd.

Mensenrechten
62
%
Bekijk Details
Beleid

BNP scoort voldoende op vlak van mensenrechten.

De bank behaalt een groot deel van haar score dankzij diverse internationale verbindingen die ze volgt, zoals de OECD Guidelines for Multinational Enterprises of de Equator Principles. Dit betekent dat BNP van de bedrijven die ze financiert verwacht dat ze hun verantwoordelijkheid nemen met betrekking tot mensenrechten.

Zelf heeft de bank echter zeer weinig aansluitend beleid. Ze stelt bijvoorbeeld geen eisen omtrent het respecteren van de rechten van kinderen of mensen met beperkingen. Ook heeft BNP geen beleid om onder andere economische activiteiten in nederzettingen in bezette gebieden te verbieden, in lijn met het Internationaal Humanitair Recht.

Praktijk

De internationale Don’t Buy Into Occupation-coalitie bracht in 2023 haar recentste rapport uit. Daaruit blijkt dat BNP Paribas meer dan 23 miljard euro aan financiering gaf aan bedrijven actief in de Israëlische nederzettingenindustrie. Die nederzettingen zijn in het internationaal recht erkend als oorlogsmisdaden. Bedrijven die daar actief zijn lopen een aanzienlijk risico om betrokken te raken bij de schending van mensenrechten. BNP is de allergrootste Europese kredietverstrekker aan deze bedrijven en de tiende grootste Europese investeerder.

Arbeidsrechten
62
%
Bekijk Details
Beleid

Het arbeidsrechtenbeleid van BNP Paribas scoort voldoende.

Deze score behaalt de bank grotendeels door het volgen van de Equator Principles voor specifieke projecten die ze financiert. Hierdoor verbindt BNP zich ertoe om gefinancierde bedrijven te verplichten om een uitgebreid veiligheids- en gezondheidsbeleid uit te werken. Verder eist ze dat deze bedrijven systemen hebben en opvolgen die de correcte toepassing van de arbeidswetgeving waarborgen.

BNP heeft echter zeer weinig aanvullend eigen beleid. Aangezien de voorgaande maatregelen enkel van toepassing zijn op specifieke projecten, die slechts een beperkt deel van BNP’s activiteiten vertegenwoordigen, is er nog veel ruimte voor verbetering.

Praktijk

In praktijkonderzoek dat FairFin deed naar de cacaosector (2021) en de kobaltmijnen van Glencore (2020) komt BNP Paribas naar voren als belangrijke financier van bedrijven die betrokken zijn bij diverse misstanden. Zowel kinderarbeid, uitbuitingen als landroof kwamen voor in de toeleveringsketens van bedrijven die de bank financiert.

Ook in 2023 werd BNP Paribas genoemd in onderzoeken naar Europese financiering van de mijnbouwgigant. Uit dat onderzoek bleek dat BNP bijna 7 miljoen dollar aan aandelen had bij Glencore en tussen 2016 en 2023 meer dan 2,5 miljard dollar aan het bedrijf leende.

Wapens uitsluiten
60
%
Bekijk Details
Beleid

BNP Paribas haalt een voldoende op vlak van wapenhandel.

De bank sluit een beperkt soort bedrijven uit die wapens produceren, ontwerpen of verkopen. Alleen bedrijven die controversiële wapens, zoals clustermunitie, chemische en biologische wapens en antipersoonsmijnen produceren, zijn uitgesloten. Dat is wettelijk verplicht. Financiering van militaire transportgoederen of producten met een duaal gebruik (zowel militair als civiel) worden niet gecontroleerd door BNP Paribas. Ook stelt ze geen beperking op de levering van wapens aan landen die mensenrechten ernstig schenden.

Praktijk

In september 2023 publiceerde de internationale Don’t Buy Into Occupation-coalitie haar recentste rapport. Daaruit bleek dat BNP Paribas meer dan 20 miljard euro aan leningen verstrekte en meer dan 3,5 miljard euro aan aandelen en obligaties bezat in bedrijven actief in de Israëlische nederzettingen. Die nederzettingen worden door het internationaal recht erkend als oorlogsmisdaden. Bedrijven die daar actief zijn, lopen een aanzienlijk risico om bij te dragen aan de schending van mensenrechten. BNP Paribas is nog de enige Europese bank die leningen verstrekt aan het bedrijf Elbit Systems, een wapenbedrijf met directe linken aan het Israëlische leger.

Belastingen
44
%
Bekijk Details
Beleid

Het belastingbeleid van BNP Paribas vertoont enige verbetering, maar er blijven tekortkomingen bestaan.

Hoewel de bankgroep een strikt beleid heeft rond belastingontduiking, wat uiteraard illegaal is, is er geen even expliciet en streng beleid omtrent belastingontwijking.

Het grootste minpunt is dat BNP Paribas geen eisen stelt rond transparantie en belastingbeleid aan de bedrijven die ze financiert. Hierdoor is er geen garantie dat de bank niet indirect betrokken is bij belastingontduiking of -ontwijking.

Bonusbeleid
32
%
Bekijk Details
Beleid

BNP Paribas scoort ruim onvoldoende op het thema bonusbeleid.

De bank stelt geen beperking aan de omvang van bonussen. Hoewel BNP Paribas duurzaamheidscriteria hanteert bij het toekennen van bonussen, spelen deze slechts een zeer kleine rol. De bank maakt ook niet openbaar wat de criteria exact inhouden en welke standaarden moeten worden gehaald.

Bovendien bestaat er bij BNP Paribas geen beleid dat inkomensongelijkheid tussen de best en de minst betaalde werknemers beperkt.

Transparantie
56
%
Bekijk Details
Beleid

BNP Paribas scoort net voldoende op het thema transparantie. De score is wel  toegenomen sinds de laatste analyse.

Dat komt onder meer doordat ze nu wel communiceert over de namen van overheden waarin ze investeert. Ze is ook iets transparanter over een deel van haar portfolio. Bovendien rapporteert ze ook meer over gesprekken met haar klanten omtrent sociale en ecologische onderwerpen. Helaas geldt dit niet voor alle activiteiten van de bank. De grootste verandering is de publicatie van een samenvatting van haar klachtenmechanisme, waarin wordt uitgelegd hoe de bank structureel omgaat met klachten.

Veel van de informatie die BNP nu wel deelt, heeft betrekking op enkele departementen en zelfden op de gehele werking van de bank. Bovendien zijn er nog steeds veel aspecten waar BNP niet transparant over is, zoals de bedrijven die ze financiert, of de manier waarop gesprekken met deze bedrijven juist verlopen.

Corruptie
88
%
Bekijk Details
Beleid

Het anticorruptiebeleid van BNP Paribas scoort goed.

BNP hanteert een nultolerantiebeleid ten aanzien van corruptie. De bank heeft een specifiek beleid om witwaspraktijken en de financiering van terrorisme te voorkomen. Ze controleert ook de eindbegunstigden van een onderneming om corruptie effectief te bestrijden.

Hoewel BNP minder eisen stelt aan externe bedrijven, past ze wel de OECD Guidelines for Multinational Enterprises toe. Hierdoor verbindt de bank zich ertoe om de bedrijven die ze financiert te verplichten om te voldoen aan internationale normen en wetgeving, bijvoorbeeld op het gebied van lobbypraktijken. Desalniettemin is er nog ruimte voor verbetering, onder andere door bedrijven te vragen om te communiceren over de eindbegunstigden van hun onderneming.

Praktijk

Uit het onderzoek van CINEP, Cooperacción, CENSAT en Fair Finance International blijkt dat BNP Paribas meer dan twee miljard dollar aan leningen gaf en voor bijna twee miljoen dollar aan aandelen had bij mijnbouwgigant Glencore. Deze multinational staat bekend om haar zeer problematische activiteiten en de vele mensenrechtenschendingen, naast milieuvervuiling en corruptie.

Gendergelijkheid
36
%
Bekijk Details
Beleid

Het genderbeleid van BNP Paribas scoort ruim onvoldoende.

De bank probeert genderdiscriminatie te beperken door haar werknemers bijvoorbeeld vormingen te geven over gendervooroordelen en -discriminatie op de werkvloer. BNP streeft ook naar gelijke beloning. Hoewel er nog ruimte voor verbetering is in het interne beleid, ligt het grootste probleem bij wat de bank van externe partijen vraagt. BNP Paribas kan bepaalde eisen stellen aan de bedrijven die ze financiert, maar doet dat niet.

Zo zou ze kunnen eisen dat bedrijven een nultolerantiebeleid hebben ten aanzien van alle vormen van genderdiscriminatie op vlak van arbeid en beroep. Of ze kan eisen dat bedrijven systemen opzetten om genderdiscriminatie bij hun klanten te voorkomen en beperken, maar ook dat vragen ze niet.

Praktijk

BNP Paribas werd begin 2022 door Britse rechters veroordeeld wegens discriminatie op basis van geslacht. De bank betaalde Stacey Macken, een vrouwelijke medewerker, vier jaar lang aanzienlijk minder dan haar mannelijke collega’s. De bank moet Macken een compensatie geven van twee miljoen pond.

Bankprofiel

BNP Paribas is een van ‘s werelds grootste universele banken, met wereldwijd 200.900 werknemers en een controle over miljarden euro’s. BNP Paribas’ hoofdzetel is gevestigd in Frankrijk. De bank combineert het aantrekken van spaargeld en het verstrekken van leningen met een breed scala aan activiteiten op financiële markten, zowel voor eigen rekening als voor klanten. De bank is bovendien ook actief als verzekeraar.

De Belgische staat bezit 5,5% van BNP Paribas, waardoor het de tweede grootste aandeelhouder is. Dit is het gevolg van de redding en verkoop van Fortis aan BNP Paribas in 2008. In België opereert BNP Paribas onder de naam BNP Paribas Fortis en is het de grootste in het land.

Bankactiviteiten stoppen niet aan nationale grenzen. Daarom is dit onderzoek op de gegevens van de hele bankgroep gebaseerd.

BNP scoort gemiddeld net voldoende. Hoewel de bank goed scoort op het thema corruptie, schiet ze tekort in andere aspecten van haar beleid. Als onderdeel van een multinationale bankgroep met wereldwijde activiteiten, heeft BNP Paribas een enorme verantwoordelijkheid. Een sterk duurzaamheidsbeleid zou moeten streven naar het vermijden of beperken van haar schadelijke impact. De bank heeft beleidsdocumenten opgesteld, maar deze zijn vaak vaag en bevatten uitzonderingen en achterpoortjes.

BNP Paribas blijft schadelijke investeringen doen, vaak met veel geld, inclusief spaargeld van klanten. In de afgelopen jaren kwam de bank regelmatig in opspraak vanwege haar betrokkenheid bij witwaspraktijken en moedwillige schendingen van internationale embargo’s. De bank werd daarvoor veroordeeld.

Bekijk hoe andere banken scoren

Nieuws over deze bank